Voortgang lopende jaar en relevante ontwikkelingen
Als gevolg van de lockdowns tijdens de coronacrisis is ons verplaatsingsgedrag de afgelopen tijd veranderd. Doordat we meer thuis zijn gaan werken en vaker online onderwijs zijn gaan volgen, verplaatsen we onszelf minder vaak. Dat kwam goed uit tijdens de grootschalige werkzaamheden in het kader van Operatie Julianaplein afgelopen voorjaar. Om het verkeer door te kunnen laten stromen, moesten er namelijk iedere dag 80.000 auto’s minder op het wegennet in en rond Groningen rijden. Dat is goed gelukt, want grote opstoppingen zijn uitgebleven en de werkzaamheden zijn met succes uitgevoerd. Veel mensen hebben ervoor gekozen om thuis te blijven, op een ander tijdstip te reizen of voor een ander vervoermiddel te kiezen.
Inmiddels neemt het aantal verplaatsingen weer toe. We zien dat op onze fietspaden en op ons wegennet, maar ook in trein en bus wordt het weer drukker. Toch verwachten we dat we onze oude verplaatsingsgewoonten niet weer volledig op zullen pakken. Het ziet ernaar uit dat we ook in de toekomst vaker thuiswerken en onderwijs vaker online zullen volgen. Behalve het aantal verplaatsingen, zien we dat mensen zich ook op andere manieren verplaatsen en dat het tijdstip van de dag soms verandert. Zo is het individueel vervoer tijdens de coronacrisis gegroeid ten koste van met name het openbaar busvervoer. Maar ook het aantal dagen dat er echt sprake is van een drukke spits is afgenomen.
Ondanks dat het aantal verplaatsingen is afgenomen en reispatronen zijn veranderd, blijft de druk op het verkeer- en vervoerssysteem in en rond Groningen onverminderd hoog. Naar verwachting neemt het aantal verplaatsingen de komende tijd zelfs toe, als gevolg van het groeiend aantal inwoners en arbeidsplaatsen. Om daar een antwoord op te kunnen hebben, is op 22 december 2021 onze nieuwe Mobiliteitsvisie vastgesteld. Daarin hebben we een omslag in ons denken gemaakt. Op veel plekken nemen we afscheid van het uitgangspunt dat de auto centraal staat in de manier waarop we onze openbare ruimte inrichten. Daarmee ontstaat meer ruimte voor andere functies en maken we de straat weer aantrekkelijk en leefbaar. Bovendien zetten we in op een transitie naar minder, ruimte-efficiënt, schoon en gezond vervoer. Op dit moment werken we de Mobiliteitsvisie uit in een aantal uitvoeringsprogramma’s, zodat we ook concreet aan de slag kunnen met het verbeteren van de bereikbaarheid van en de leefbaarheid in onze gemeente.
Vanuit onze ambitie om in 2035 CO 2 -neutraal te zijn en in het kader van het in 2019 ondertekende nationale Klimaatakkoord nemen wij samen met het Rijk maatregelen om de klimaatverandering aan te pakken. Zodoende maken we onze gemeente klaar voor de toekomst: klimaatneutraal, fossiel vrij en circulair. Mobiliteit is één van de vijf pijlers om CO 2 te besparen. De ambitie van het Klimaatakkoord raakt daarmee ook ons directe takenpakket. Hoewel we nu al inzetten op de aanleg van elektrische laadinfrastructuur, de realisatie van zero-emissiezones en meer deelmobiliteit, zal dit de komende jaren meer druk op onze organisatie leggen.
In de komende jaren wordt in zes regio's in Nederland het woningtekort versneld aangepakt. De Regio Groningen-Assen is daar één van. Tot 2040 moeten in onze gemeente en in de omliggende regio minimaal 35.000 woningen worden gebouwd. De bereikbaarheidsopgave, die hieruit voortvloeit, is bovendien gekoppeld aan de verduurzamingsdoelstellingen voor mobiliteit. Dit betekent dat naast de direct aan woon- en werklocaties gerelateerde mobiliteitsopgaven (zoals fietsinfrastructuur) ook sprake is van een systeemopgave voor mobiliteit waarin hubs, openbaar vervoer, stations en de aanpak van de Westelijke Ringweg passen. Met de Verstedelijkingsstrategie van de Regio Groningen-Assen werken we toe naar een overeenkomst met het Rijk over de gezamenlijke opgave die regio en Rijk in de regio Groningen-Assen hebben.
Verder kent ons mobiliteitsbeleid een aantal actuele thema's. Zo zien we dat deelmobiliteit zich breed aan het ontwikkelen is. Naast elektrische deelauto's en -scooters zijn er sinds 1 september 2022 in onze gemeente ook twee aanbieders van elektrische deelfietsen actief. En ook op andere gebieden gebeurt er veel. Zo bundelen we binnen hive.mobility al langere tijd onze krachten met kennis- en onderwijsinstellingen, andere overheden, bedrijven en non-profitorganisaties, zodat we samen werken we aan de ontwikkelingen van de mobiliteit van de toekomst.
Met het nieuwe coalitieakkoord 'Het begint in Groningen: voor wat echt van waarde is' en de Mobiliteitsvisie 'Groningen Goed op Weg: naar een leefbare, schone en gezonde gemeente' werken we verder aan het verbeteren van de bereikbaarheid en de aantrekkelijkheid van onze gemeente. Hoewel we er alle vertrouwen in hebben dat het ons gaat lukken onze ambities ook waar te maken, constateren we daarentegen wel dat stijgende prijzen van bouwmaterialen, langere levertijden en toenemende personeelstekorten ertoe kunnen leiden dat het tempo waarin we dat doen mogelijk naar beneden gaat.