Deelprogramma 2.2: Veiligheid

Deelprogramma 2.2: Veiligheid

Onze missie is een aantrekkelijk Groningen waar inwoners en bezoekers zich welkom, thuis en veilig voelen. De samenleving verandert snel en wordt complexer. Als grootste stad van Noord-Nederland kent Groningen een flink aantal uitdagingen die effect hebben op de veiligheid in onze gemeente. Ontwikkelingen zoals verstoringen in de openbare ruimte, veiligheidsincidenten met personen met onbegrepen gedrag en problematische jeugdgroepen, ondermijnende criminaliteit en wapengeweld kunnen elkaar bovendien versterken. Net als de samenleving als geheel, digitaliseert het veiligheidsdomein. Inwoners, bedrijven en overheden worden in toenemende mate geconfronteerd met vormen van gedigitaliseerde criminaliteit. Voor deze uiteenlopende vraagstukken werken we aan een Groningen dat in staat is om de huidige en opkomende veiligheidsproblematiek het hoofd te kunnen bieden. Een gemeente met minder overlast en criminaliteit. Samen met partners, inwoners en ondernemers werken we aan het handhaven van het huidige veiligheidsniveau en versterking waar het nodig is.

Doelen Deelprogramma 2.2: Veiligheid

Het deelprogramma Veiligheid heeft de volgende doelen:

• We weten ondermijnende criminaliteit succesvol te voorkomen, aan te pakken en terug te dringen;
• Een digitaal veilig(er) Groningen voor inwoners, ondernemers, bezoekers en organisatie;
• Onze signalering- en interventiepositie is verstevigd om verscherping van polarisatie tegen te gaan en spanningen te verminderen. Om te voorkomen dat mensen overgaan tot radicaal gedrag realiseren we duurzame interventies samen met maatschappelijke organisaties en de veiligheidsketen;
• De ernst en omvang van jeugd- en veiligheidsvraagstukken vraagt om een verstevigde aanpak waarin we niet alleen als één overheid duidelijke grenzen stellen en ingrijpen waar nodig, maar ook perspectief bieden, bijvoorbeeld aan jongeren die uit de ondermijnende criminaliteit willen stappen. Ons doel is om op bepalende momenten in de hele keten, van jongerenwerk tot het gevangeniswezen, klaar te staan om criminele carrières te doorbreken of in de kiem smoren en jongeren weer perspectief te bieden.
• Aangezien we een toename zien aan personen die de grip op hun leven (dreigen te) verliezen én een (ernstig) veiligheidsrisico vormen, willen we met een langlopende, intensieve persoonsgerichte aanpak en stevige procesregie overlast en (escalatie)gevaar verminderen. Door nauwe samenwerking met ketenpartners willen we bijdragen aan de verbetering van de veiligheid en leefomstandigheden van personen met onbegrepen gedrag.
• Betere naleving van wet- en regelgeving en grotere leefbaarheid op straat;
• De brandweerzorg, rampenbestrijding, crisisbeheersing en de geneeskundige zorg zijn goed op orde.

We werken met onderstaande uitgangspunten, zoals opgenomen in het Beleidskader Veiligheid 2021-2024, om deze doelen te bereiken:  

- We versterken onze informatiepositie;
- We vinden de balans tussen repressie, zorg en ondersteuning;
- We werken gebiedsgericht;
- We werken vernieuwend met innovatie, technologie en kennis;
- Veiligheid maken we samen.

Effectindicatoren

Met de volgende indicator(en) wordt de voortgang van de uitvoering van ons beleid gemeten. Indien er geen cijfers beschikbaar zijn voor dat jaar, staat er een streepje. In dat geval wordt de indicator niet jaarlijks gemeten.

Toelichting effectindicatoren

Het streven is om het aantal misdrijven in Groningen jaarlijks te laten afnemen en bij oplopende cijfers tijdig bij te sturen. De gegevens zijn afkomstig van onze ketenpartner de politie. De veiligheidssituatie is van veel factoren afhankelijk. Met onze inspanningen willen we bijdragen aan de gewenste effecten. De prestatie-indicatoren staan op specifieke thema's en projecten in het Uitvoeringsprogramma Veiligheid en Leefbaarheid 2021-2024.

Beleidsvelden

Het deelprogramma Veiligheid bestaan uit de volgende beleidsvelden:

Ondermijning
Georganiseerde misdaad zorgt in Groningen voor schadelijke maatschappelijke effecten en criminelen maken gebruik van onze legale structuren waarbij sprake is van intimidatie, criminele vermogens en geweld. We trekken samen op met de politie en de strafrechtketen om ondermijning aan te pakken, terug te dringen en te voorkomen. In verschillende wijken is ondermijning de afgelopen decennia verknoopt geraakt met maatschappelijke problematiek. In de wijkaanpak is het dan ook noodzakelijk om een impuls te geven en kansen te bieden aan de wijken die achterblijven én om heldere grenzen te stellen om ondermijning te bestrijden. Binnen onze aanpak van ondermijnende criminaliteit ligt het accent op drugscriminaliteit, witwassen, misbruik en fraude in de vastgoedsector en mensenhandel.

Digitale Veiligheid
Door onze afhankelijkheid van technologie zijn we zeer kwetsbaar geworden. Die kwetsbaarheid kan crimineel worden uitgebuit, zoals met digitale aanvallen op de gemeente, haar inwoners en bedrijfsleven of met rampen die de vitale infrastructuur lamleggen. We zien een exponentiële toename van digitale criminaliteit in Groningen; jongeren zitten weliswaar meer binnen, maar kunnen daar met hun computer nieuwe vormen van criminaliteit ontwikkelen. De stijging van digitale criminaliteit is waarschijnlijk voor een deel versterkt door de coronapandemie, maar de toename is al langere tijd aan de gang. Daarom willen we digitale weerbaarheid vergroten en de aanpak van digitale criminaliteit versterken.

Maatschappelijke onrust en polarisatie
We zien polarisatie en maatschappelijke onrust toenemen, deels aangewakkerd door een sterk anti-overheidssentiment en onder meer leidend tot ophitsing, demonstraties en soms fysiek verzet. Met de toename van het aantal demonstraties en de actiebereidheid willen we goed zicht houden op mogelijke onrust, escalatie en openbare ordeverstoringen.

Veiligheid en Zorg
We zien dat overlastsituaties en veiligheidsincidenten rondom personen met onbegrepen gedrag en rondom jongeren met problematisch gedrag in Groningen toenemen. Het belang van een effectieve verbinding tussen zorg- en veiligheidsprofessionals is sinds de decentralisaties in het sociaal domein sterk gegroeid. Het lukt in de praktijk nog lang niet altijd om verbinding en samenwerking te realiseren. De komende jaren zetten we ons in om de samenwerking binnen de keten te versterken om te voorkomen dat onbegrepen gedrag leidt tot overlast en gevaarlijke situaties. Binnen het deelprogramma 3.3. Welzijn, gezondheid en zorg werken we aan het tegengaan of verminderen van de problematiek rondom psychisch kwetsbare personen. Daarnaast willen we voorkomen dat jongeren starten in de (ondermijnende) criminaliteit door ze perspectief te bieden en te voorkomen dat jongeren afglijden in de criminaliteit door grenzen te stellen.

Veilige leefomgeving
We zetten in op het bevorderen van de naleving van wet- en regelgeving, het vergroten van leefbaarheid op straat en voorkomen en terugdringen van overlast in de openbare ruimte. Hierbij focussen op veilige wijken en buurten. We geven bijzondere aandacht aan de noordelijke stadswijken, omdat de leefbaarheid daar onder druk staat. Aangezien woninginbraken, straatroven en overvallen een grote inbreuk maken op de persoonlijke levenssfeer zijn deze delicten van directe invloed op het veiligheidsgevoel van inwoners. Daarom blijft een integrale aanpak van deze ‘high impact crimes’ (HIC) van belang. Ook het voorkomen van openbare orde problematiek, het zorgvuldig voorbereiden van demonstraties en evenementen en het inzetten van bestuurlijke instrumenten als cameratoezicht en gebied- en huisverboden horen bij het bewaken van de veilige leefomgeving.

Crisisbeheersing en brandveiligheid
We dragen zorg voor de organisatie van de brandweerzorg, rampenbestrijding, crisisbeheersing en geneeskundige zorg. Het is belangrijk dat de crisisorganisatie snel en effectief op kan treden bij fysieke crisissituaties, branden, calamiteiten en andere (natuur) rampen. Door de toenemende digitale dreiging vraagt de voorbereiding op crisissen met een cybercomponent de komende jaren bijzondere aandacht.